Andreas Raspotnik blir ny direktør ved Nordområdesenteret

Det var i fjor sommar at Nordområdesenterets mangeårige direktør og grunnleggjar, Frode Mellemvik, gjekk av med pensjon. Sidan har det pågått ein prosess med å finne etterfølgjaren hans.

No er det klart at det er Andreas Raspotnik som tiltrer stillinga. Det gjer han 1. april i år.

Den nye direktøren fortel at han ser rolla som ei moglegheit til å vidareutvikle senteret si strategiske retning.

– Arktis er framleis prega av mange stereotypiar. Det er noko som må endrast, meiner Raspotnik.

Han understrekar behovet for ei meir nyansert forståing av Arktis og betre måtar å formidle regionen sin kompleksitet på – særleg ut frå eit regionalt perspektiv.

Starta ved senteret i 2017

Raspotnik oppdaga si interesse for Arktis under eit Erasmus-opphald i Oslo i 2007.

Forskninga førte han til Tromsø, Brussel, Köln, Edinburgh og seinare Washington D.C., der han mellom anna jobba med EUs arktiske politikk og Arktis sin blå økonomi.

I 2017 vart han tilsett som seniorforskar ved Nordområdesenteret. Då jobba han tett med senteret sin dåverande leiar og grunnleggjar, Frode Mellemvik.

– Eg ville ikkje ha søkt på denne stillinga om det ikkje var for Frode. Han gav meg moglegheita til å bli ein del av senteret. Hans leiarskap og vennlegheit har forma mykje av det senteret er i dag, seier Raspotnik.

Styrking av senteret si rolle

Ein av Raspotnik sine hovudprioritetar når han startar, er å styrke Nordområdesenteret si rolle i arktiske næringsdiskusjonar.

Sjølv om det har vore mykje snakk om økonomiske moglegheiter i regionen, meiner han det manglar ei kritisk drøfting av kva arktisk næringsliv faktisk inneber i praksis.

Dei same forteljingane gjentar seg—skipsleier, ressursar—men den arktiske økonomien er langt meir kompleks, forklarer han.

– Vi må forklare denne kompleksiteten betre og stille tøffare spørsmål: Kva betyr utvikling for ein kompleks region som Nordområda?

Kva betyr det for lokalsamfunna, både i Noreg, det europeiske Arktis og utover?

– Kva slags framtid vil vi ha – eller ikkje ha? Kva kan ein institusjon som Nordområdesenteret gjere for å forklare Arktis i dag og i morgon på ein betre måte?

Raspotnik seier at han vil styrke arbeidet i skjeringspunktet mellom politikk og økonomi, slik at forsking blir omsett til praktiske innsikter for beslutningstakarar.

Ein strategisk visjon for Arktis

Raspotnik går inn i rolla på eit avgjerande tidspunkt for Arktis.

Etter kvart som den internasjonale interessa for regionen veks, aukar òg behovet for tydelege og kunnskapsbaserte diskusjonar om den økonomiske og politiske framtida.

Hans første prioritet når han tek til i stillinga i april, er å samarbeide med teamet og partnarar for å få innsikt i deira perspektiv på kvar senteret bør gå vidare.

Han ser leiarskap ikkje som ein individuell innsats, men som ein kollektiv prosess.

Du kan søke om å bli direktør, men til sjuande og sist treng du eit team som hjelper deg å lukkast.

– Det første steget er å lytte – høyre kva folk ved senteret meiner, kva idear dei har, og korleis vi saman kan styrke rolla vår.

Arbeidet som ligg framfor han er komplekst, men for den nye direktøren er det nettopp det som gjer det spennande. Bakgrunnen hans speglar ei blanding av påverknader og tilknytingar på tvers av grenser.

Sjølv om fornamnet hans, Andreas, er vanleg både i Noreg og Austerrike, vekkjer etternamnet ofte nysgjerrigheit.

– Raspotnik er eigentleg ikkje eit austerriksk namn – det er slovensk, forklarer han.

Bestefaren hans var frå Slovenia og flytta til Austerrike etter andre verdskrig.

– Det betyr noko slikt som å bu ved eit vegskilje, noko som passar ganske godt, sidan karrieren min alltid har handla om å knyte saman ulike regionar og perspektiv.

Dekanen om valet

Dekan Gry Agnete Alsos ved Handelshøgskolen på Nord universitet forklarer kvifor Raspotnik var eit godt val:

– Med Andreas Raspotnik får Nordområdesenteret ein leiar med sterk, forskingsbasert kompetanse på arktisk næringsliv og politikk, samt eit omfattande internasjonalt nettverk knytt til desse tema.

– Han vil vere ein god person til å vidareutvikle senteret og styrkje posisjonen innan arktiske spørsmål knytt til næringsliv og styring. Vi er veldig glade for at han takka ja til stillinga, seier Alsos.